• Ekrem Hayri Peker

Anavatanları Kafkasya’dan 1864 yılında sürülen Adiğelerin acı öyküsünü yazmak istedim. Belki de bu dünyamızdaki bilinçli olarak yapılan ilk soykırımın öyküsüdür. Rus Çarlığı ile yapılan sürekli savaşları; diğer yanda yüzyıllardır süren köle ticaretinin Adiğe nüfusuna verdiği zararları yazmaya çalıştım. Osmanlı topraklarına yola çıkan nüfusun üçte birinin yollarda, üçte birinin yerleştiği bu topraklarda ölmelerini, İngiliz ve Osmanlı Devleti politikalarının Adiğelere yansıyan olumsuz etkilerini farklı bir bakış açısıyla yazıya aktarmaya çalıştım.

Bundan 152 yıl önce Hazar Denizi’ne (Kaspi Denizi) ve Kafkasya’ya adını veren Kas ırkının son temsilcileri anayurtlarından sürüldüler. Binlerce yıldır Kafkasya’da yaşayan ve Ön Asya’ya, Orta Doğu’ya demiri ve tekerleği tanıtmış; bir halkın son temsilcileri, son istilacıya karşı verdikleri savaşı kaybettiler.

Tarihte çok katliam, göçe zorlama olmuştur. Ancak Çerkeslerin sürgünü geçmişteki örnekleriyle karşılaştırılmayacak kadar büyüktü. Çerkesler 20. Yüzyılın ikinci yarısında, II. Dünya Savaşı’ndan sonra “SOYKIRIM” tanımına uyan bir muameleye maruz kalmışlardır.

1992 yılında Kabardey-Balkar, 1996 yılında Adıgey parlementoları 19. Yüzyılda Rus Çarlığı’nın Çerkeslere yaptığı uygulamaları soykırım olarak tanımlamıştır.

Çerkeslerin yurtlarından sürülmesinden 14 yıl sonra Ruslar Balkanlar’ı aşıp, Yeşilköy’e ulaştı. Doğu’da ise Erzurum’u işgal edip, Sivas’a kadar geldi. Yaklaşık 60 yıl sonra Osmanlı İmparatorluğu sona erdi.

Yok edilen sadece bölgede yaşayan halk değil, Antik Çağ’dan günümüze uzanan bir kültürdü. Günümüzdeyse Kafkasya, İsrail, Suriye, Ürdün ve Anadolu’da son günlerini yaşayan bir kültüre dönüştü.

Kafkas kökenli halklar Antik Çağ’da Kafkasya’dan, İspanya’nın Bask Özerk Bölgesine, Sümer’e, Mısır’a, Trakya ve Balkanlara, Bugünkü Yunanistan’a, İran’ın batısına, Hazar’ın ötesine, Kırgizistan’a kadar uzanan bölgede yaşamışlar ve geride iz bırakmışlardır.

Yayın Tarihi: 10.03.2021
Yayınevi: Gece Kitaplığı
ISBN: 9786257633178
Dil: TÜRKÇE
Sayfa Sayısı: 352
Cilt Tipi: Karton Kapak
Kağıt Cinsi: Kitap Kağıdı
Boyut: 16 x 24 cm