Diyanet İşleri Başkanı Rıfat Börekçi İle Orhaneli Müftüsü Yusuf Ziya Efendi Arasındaki Yazışma |
Bu Yazıda - Konu İçi Ara Başlıklar
Bu vesika, 1928 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Diyanet İşleri Başkanı Rıfat Börekçi ile dönemin Orhaneli Müftüsü Yusuf Ziya Efendi arasında dolayısıyla kurumlar arasında yapılan bir yazışmayı içerir.
Diyanet İşleri Başkanlığı, gönderdiği yazıda Orhaneli Müftülüğü’ne; Fetvâhânenin (müftülük binasının) olup olmadığını, varsa kira mı olduğunu, mülkiyetinin kime ait olduğunu, kaç odadan oluştuğunu, içindeki eşyaların vakfa mı yoksa şahsa mı ait olduğunu sormuş ve bu sorulara cevap verilmesini talep etmiştir.
Yusuf Ziya Efendi imzasıyla Orhaneli Müftülüğünden verilen cevaplarda ise; Daha önce Beyce Medresesinin bir odasında hizmet verildiğini, Yunan işgali sırasında medresenin yakıldığını, müftülük binasının olmadığını, yanan medrese arsasının mülkiyetinin Hacı İsmail Efendi’ye ait olduğunu, şimdilik Hükümet Dairesi’nin bir odasında hizmet vermeye çalıştıklarını, kira vermediklerini fakat zaman zaman buradan çıkarılmak istendiklerini belirtmiştir.
Vesikada geçen fetvâhâne: Müftülük, müftünün bulunduğu resmi daire, fetva verilen yer demektir. 1 Kasım 1928 tarihinde latin harflerine geçilmesine rağmen yaklaşık bir ay sonra yapılan bu yazışmanın eski yazıyla (Osmanlı Türkçesiyle) yapıldığı görülmektedir.
Numro: 2874/3251
Bâlâda yazılan ve fetvâhâneler hakkında olan suâllere karşusundaki hanelere matlub cevabların muvazzah bir suretde imlâsıyle işbu cedvelin tarafınızdan tasdik ve aynen iâdesine dikkat olunması lüzumu tamimen tebliğ olunur efendim. Sene 1 Kânûnievvel (1)928
Diyanet İşleri Reisi Rıfat
Numro: 29
İşbu cedvelin cevab kısmına derc ve imlâ idilen cevabların muvâfık hakikat olduğu bi’t-tasdik takdim kılındığı ma‛ruzûmdur efendim.
Sene 8 Kânûnievvel (1)928
Orhanili Müftisi Yusuf
***
Sual: 1-Fetvâhâne ittihaz olunan bir mahal mevcud mudur?
Cevab: Evvelce Beyce Medresesinin bir odasında vazife görülmekde iken Yunanîlerin hîn-i işgalinde kasaba ile beraber medreseyi ihrâkı hasebiyle fetevâhâne ittihaz idilen bir mahal yokdur.
Sual 2: Mevcud ise mülkiyeti kime aiddir? Ve kaç odadan ibaretdir?
Cevab: Muhterik medrese arsasının mülkiyeti Hacı İsmail Efendi’ye aiddir.
Sual 3: Yoksa nere vazife görülmekdedir?
Cevab: Şimdilik Hükümet Dairesinin bir odası muvakkaten vazife görülmekde ise de ara sıra çıkarılmamıza kıyâm idilmekdedir.
Sual 4: Evkâf ve eşhâsa veya İdâre-i Husûsiyeye mi aiddir ve ne mikdar (şehrî veya senevî) bedel-i i‛câr virilmekdedir?
Cevab: Bedel-i i‛cârı yokdur.
Kaynak:
Cumhuriyet Arşivi. 51-0/Diyanet İşleri Reisliği. 3-17-10. Tarih: 8 Aralık 1928