Gariban Babası Tevfik Rüştü Burlu

Deniz DALKILINÇ /

Yoksula, ihtiyaç sahibine, garibana yardımı yaşam felsefesi olarak benimseyen Bursa’nın “Gariban babası” Rüştü Burlu, 24 Temmuz 1928’de Bursa’da doğdu. Bursa Erkek Lisesini bitirdikten sonra İstanbul Tıp Fakültesi’nde okudu. 1951 yılında buradan mezun olarak doktor oldu. Askerliğini tamamladıktan sonra Bursa’da Hocaalizade Caddesi’nde ilk olarak açılan özel hastanede sekiz ay görev yaptı.

Daha sonra Erzurum’un Çat kazasında hükümet tabipi olarak görev yapan Burlu, burada 1,5 yıl kaymakam vekilliğini de sürdürdü. Rüştü Burlu’nun sosyal hizmetler konusundaki hassasiyeti işte bu kazada başladı. Kazada Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Derneğini kurdu, ağaçlandırma, sosyal ve ilaç yardımları ile her eve tuvalet yapılmasını sağladı.

1960 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde asistanlık eğitimine başlayan Burlu, 1963’te eğitimini tamamlayarak Bursa’ya döner. Ruh ve sinir hastalıkları uzmanı olarak Çatalfırın yakınındaki hükümet tabipliğinde göreve başlar. Kısa bir süre sonra da Bursa Devlet Hastanesi’nde 16 yıl boyunca sürecek olan ruh ve sinir hastalıkları uzmanlığı görevine başlar.

1979’a kadar bu görevini sürdürdükten sonra emekliye ayrılır ve özel muayenehanesinde serbest hekim olarak çalışmaya devam eder.
Oluşturduğu “Gariban fonu” ile 200 dolayında kimsesizin bakımını sağladı, Çocuk Esirgeme Kurumu (ÇEK), Huzurevi, Sakatlar Derneği, Saniye Rıza Kız Yetiştirme Yurdu, Fakir ve Muhtaç Hastalar Derneği vb. sayıları on beşi bulan sosyal yardımlaşma derneklerinin gerek kuruluşunda gerekse yararlı çalışmalar yapmasında herhangi bir karşılık beklemeksizin görev yaptı.

“Garibanlar” (1975) adlı kitabının satış geliriyle Yetiştirme Yurdu’nun onarımına katkıda bulundu. Bursa Hakimiyet ve Ankara’da çıkan Gülpınar dergisinde yayımlanan yazılarını 1988’de “Garibana Huzur” adıyla bir araya topladı ve bu kitabın geliriyle 200 kişilik bir düşkünler evi ile bir aşocağı kurulması için kampanya başlattı. Rüştü Burlu’nun 1979 yılında yayınladığı “Çocuğun Sorunları” adlı bir kitabı daha bulunmaktadır. Bu kitabın Geliri de Yetiştirme Yurduna (Çocuk Esirgeme Kurumu) bırakıldı.

Yaşının oldukça ilerlediği dönemlerde bile insanlara faydalı olmak için çaba gösteren Burlu, 17 Temmuz 2016 tarihinde 88 yaşında hayatını kaybetti. Pınarbaşı Mezarlığında huzur içinde yatmaktadır.

Sosyal Yardım Hizmetleri:

Bursa İli Korunmaya Muhtaç Çocuklar Derneği (Sırameşeler Yetiştirme Yurdu Koruma ve Yardım Derneği)’nde aldığı görevlerde muhtaç çocukların her türlü gereksinimlerini gidermeye çalıştı. 2001 yılında bu yurda Sosyal Hizmetlerden Sorumlu Devlet Bakanlığınca ismi verildi.
• Saniye Rıza Kız Yetiştirme Yurdu’nun bina dâhil döşenmesinde yer aldı.
• Devlet Hastanesi Yardım Derneği’nde uzun yıllar görev alarak hastaneye Hayat Kurtarma Servisi kurulması, bina yapımı, büyük çapta jeneratör alımında, röntgen ve her türlü tıbbi cihazların temini için kurulan yardım komitelerinde görev aldı.
• Zübeyde Hanım Doğum Hastanesi’nin yapımında kurdukları dernekle hastanenin döşenmesi, ameliyathanelerin kurulması, cihaz alımlarında büyük çaba sarf etti.
• Türkiye genelinde Çocuk Esirgeme Kurumlarının kapatılması nedeniyle 1983 yılında kurdukları dernekle yurdun tamamlanması, spor tesislerinin yapılması ile muhtaç çocukların her türlü gereksinimlerinin karşılanmasında öncü oldu.
• Vilayet Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’nda kuruluşundan itibaren görev üstlendi. Ertuğrulgazi semtindeki Göğüs Hastanesinin yapımı, Küçükbalıklı’daki Dr. Ayten Bozkaya Spastik Çocuklar Rehabilitasyon ve Hastanesini, Muradiye Semtindeki Kadın Misafirhanesini, her gün mahallinde 500 kişi üzerinde sıcak yemek dağıtımı yapan aşevini, Çekirge semtindeki Dörtçelik Muhtaç Kızlar Yurdunun kentimize kazandırılmasında önemli rol aldı.• 1983’te Büyükşehir Belediyesi Huzurevi Koruma ve Yardım Derneği’ni kurdu, Belediye ile iş birliği yaparak 2. huzurevinin yapılmasında görev aldı.
• Yardımsever Mustafa Dörtçelik’in yardım koordinatörü olarak 242 yataklı Dörtçelik Huzurevi’nin yapımında görev alarak belediyemize, kentimize çağdaş bir huzurevinin kazandırılmasında çaba sarf etti.
• 1997’de Büyükşehir Belediyesi Huzurevi Vakfı’nın kurulmasında görev aldı. Bu vakıfla Dörtçelik Huzurevinin döşenmesi, muhtaçların kaldığı 1. huzurevinin onarılması, İsmail Tarman Çocuk Bakımevi, ambulans sistemleri, muhtaç yaşlılar kafeteryası gerçekleştirildi.
• Sosyal Hizmetler Huzurevinde dernek kurulmasında görev aldı, Ali Osman Sönmez huzurevi olarak huzurevinin baştan ayağa yenilenmesinde yardımsever aileye öncülük etti.
• Muhtelif yıllarda yayımladığı Garibanlar, Garibana Huzur ve Çocuğun Sorunları kitaplarının bağışlı satışından elde ettiği gelirle, yetiştirme yurdunun onarımını, yurda iş atölyelerine makine alımı, engellilere, garibanlara maddi yardım aktarılmasını gerçekleştirdi.
• Bugüne dek binlerce muhtaca erzak, ilaç, giyim eşyası, vs. gibi gereksinimleri kurduğu muhtaçlara yardım derneği aracılığı ile halen de yerine getiriliyor.
• 30 yıl evvel bastırdığı yeşil gariban kartları resmi olmamakla beraber yardımseverlerin ilgisine mazhar olmuş, bu kartlar daha sonra “Yeşil Kart”ın kullanılmasına öncülük etmiştir.
• Yerel Gündem 21 Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin de kurulmasında görev aldı. Bu dernekle de yoksullara yardım için proje hazırlanmasında yardımcı oldu.
• Kurduğu Adil Onar Eğitim Vakfı ile muhtaç öğrencilere eğitim yardımında bulundu.
• Düşkünler Evi kurulması için girişimlerini sürdürüyordu.
• Engelli Dernek ve Vakıflarında görev ve yardımlarını devam ettiriyordu.
Deniz DALKILINÇ

Yazar Hakkında
Son Yazılar (TIKLA)

Deniz DALKILINÇ

21 Mart 1973 tarihinde Samandağ’da (Hatay) doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Kayseri ve Mersin’de tamamladı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği bölümünden mezun oldu. Ağrı ve Bursa’da öğretmenlik yaptı. Hâlen Bursa Turgay Ciner İlköğretim Okulunda öğretmenlik yapmaktadır. Mart 2013 tarihinde 11. Bursa Kitap Fuarı’nda “Bursa’nın Kadın Yüzü” sergisini Güney Özkılınç ve Ceyhun İrgil’le birlikte açtı. 2013’te “Bursa’nın Kadın Yüzü” (Güney Özkılınç ve Ceyhun İrgil ile), 2017’de “Bursa Sağlık Tarihi” (Ceyhun İrgil, Çetin Tor ve Can Başaran ile) ve 2018’de Merinos Fabrikası 80 Yaşında (Nezaket Özdemir Bircan ile) adlı kitapları yayınlandı. “Şehrengiz”, “Bursa’da Yaşam” ve “Bursa’da Zaman” dergilerinde yazıları yayınlanmıştır. E-Posta: [email protected]